Моќта на средновековното папство

Накусо за најмоќните папи на Католичката црква:

Папата Гргур VII е еден од најсилните и најзначајни папи кој зазема доминантно место во историјата на папството. Зошто овој папа е толку голема фигура во Католичката црква? Токму затоа што тој е градител на средновековната папска автократија и на она што е папството денес, илјада година по Гргура VII. Неколку години по црковниот раскол во христијанската црква, на папскиот престол седнал Гргур VII. Тој владеел од 1073-1085 г. Покрај него, врв на папската моќ претставуваат и Иноќентие III (1198-1216) и Бонифацие VIII (1294-1303). Владеењето на овие три најмоќни папи е сместено во период со распон од двесте години. Тие ја подигнале трајната зграда на Римската црква каква што постои и денес. Вистина, Католичката црква постоела и пред овие папи, но со поинаква физиономија. Гргур VII го променил нејзиното лице, така што таа станала светска сила.

Првиот период од својата зрелост Гргур VII, во тоа време Хилдебранд, роден во Фиренца, го поминал во манастирот Клини, познат по стремежите за реформа на Црквата. Тој верувал дека Црквата треба да биде призната како највисока власт на земјата, повисока од кнезовите и војводите, од кралевите и царевите; Црквата би требало да владее со светот. Тоа било негов сон.

Кога станал папа, Гргур VII решил да реформира неколку работи: целибатот (забрана на католичките свештеници да се женат), укинување на праксата наречена „симонија“ или купување (трговија) на црковните положби, и укинување на „лаичките инвеститури“ или правото на световните владетели да поставуваат црковни службеници. Први на удар биле женетите свештеници.

На синодот во 1074 г. на женетите свештеници им е наредено да ги отпуштат своите жени и на сите свештеници им е забрането да се женат, а за оние кои не се послушни, издадена е наредба да не можат веќе да вршат служба. На лаиците им забранил да ја посетуваат службата на непослушните и женетите свештеници. Намера на оваа забрана била свештениците да се ослободат од сите земни врски и товари на обичниот живот за да бидат вистински Христови војници, ecclesia militans, црква која се бори. Иако наишол на силен отпор, целибатот станал утврден факт во Римската црква, а свештеникот станал без’рбетник, орудие на оној кој има власт во Црквата.

Другата реформа ја опфатила „симонијата“ – продавање на црковните служби на оној кој за нив ќе плати повеќе. Со неа тесно е поврзана и третата реформа на „лаичка инвеститура“, според која световниот владетел на бискупот му доделувал бискупска палка и прстен како симбол на неговото духовно владеење. На тој начин Црквата била вазал (потчинета) на световната власт. Гргур VII решил Црквата да ја ослободи од таа вазална положба.

„Кога Хилдебранд станал папа (Гргур VII), тој направил  листа или збирка Dictatus Papae,, која се состоела од 27 тези или дрски тврдења за папството. Меѓу нив се овие:

– Темелите на Римската црква ги поставил лично Бог.

– Само папата има право на империски обележја.

– Само тој може да поставува и да разрешува бискупи.

– Неговите легати, дури и ако не се свештеници, имаат предност пред сите бискупи. Легатот на папата, иако понизок по ранг, претседава со сите бискупи собрани на собор, и тој може да донесе пресуда за разрешување на бискупите.

– Тој може да ги собори императорите и царевите и нивните поданици да ги ослободи од нивната лојалност кон нив.

– Сите владетели се должни на папата да му бакнуваат нога.

– На папата не може да му суди никој.

– Неговите одлуки не може да ги поништи никој, а тој може да поништи сечија одлука.

– Без сомнение, со заслугите на Петар, исправно избраниот папа е светец.

– Римската црква никогаш не погрешила, ниту кога и да е може да погреши.“5

Својата изјава дека папата е единствена личност на која „сите владетели се должни да му бакнуваат нога“, Гргур VII ја потврдил во случајот со германскиот крал Хенрик IV. Папата станал против смелоста на Хенрика кој, и покрај папската забрана, поставил бискупи по своја волја. Хенрик IV остро реагирал, свикувајќи собор во Вормс, на кој, поддржан од германските бискупи, го соборил папата од папскиот престол. Папата веднаш го исклучил кралот од Црквата и сите бискупи кои застанале на негова страна. Овој потег силно го изненадил и го уплашил христијанскиот свет, така што речиси сите го напуштиле кралот, кој сега очајно се обидел да најде излез.

Неколку дена пред Божиќ (1076), по најјака зима, кралот ги преминал Алпите во Северна Италија, каде што престојувал папата. Пристигнал во дворецот во Каноса и побарал прием кај папата. За да му покаже кој е глава, папата Хенрика го оставил три дена по неколку часа да стои надвор, на зима, бос и облечен скудно, само во ленена кошула. Дури потоа го примил понизниот и скршен крал, кој се согласил и ги прифатил сите услови на папата. Еден историчар кажува дека Каноса означува најдалабоко понижување на државата и најголемо извишување на Римската црква.

Папата Бонифацие VIII во својата була UNAM SANCTAM кажува: „Римскиот понтиф им суди на сите луѓе, но нему не му суди никој. Ние објавуваме, тврдиме, дефинираме и изјавуваме: Секое суштество, кое сака да биде спасено, мора да му биде покорно на римскиот понтиф … Зборовите што ги изговорил Христос: ‘Сè му потчини под неговите нозе’, можат да бидат потврдени во мене … Јас имам ист авторитет со Царот над царевите. Јас сум сè и над секого, така што Бог лично и јас, Божјиот намесник, имаме една намера, и јас можам речиси сè што може Бог. Тогаш за што можете да ме сметате мене, освен за Бог?“5а

„Изјавите на средновековните папи создале клима на напнатост. Секако, од почеток со зборовите на Гргур VII: ‘Папата не може да згреши!’ Цитирајќи го фалсификуваното писмо на св. Амброзиј, Паскал II (1073-1085) рекол: ‘Без сомнение, секој што не се согласува со светата апостолска столица е еретик.’ Лука III (1181-1185) решително тврди дека сите разлики со католиците мора да се третираат како тешки гревови, зашто не го прифаќаат авторитетот на папата кој лежи во основата на целиот систем. Иноќентие III (1198-1216) рекол дека сите кои буквално ќе ги прифатат Исусовите зборови и својот одговор ќе го ограничат на ДА и НЕ, се еретици кои заслужуваат смрт. Иноќентие IV (1243-1254) прогласувањето себеси за божество го опишал како praesentia corporalis Christi, ‘телесно Христово присуство’, што претпоставува еден вид транссупстанцијација (претворање на една суштина во друга) извршена при неговиот избор за папа. Природно, секој што би покажал непочитување кон него или кон неговите одредби, бил еретик. Бонифацие VIII (1294-1303), за да не биде надминат, како католичка доктрина дефинирал дека ‘секое човечко суштество мора да постапува како што ќе му каже папата’.“6

За папата Александар (1492-1503) имаме извештај: „Во тие денови во Рим просечно се случувале по 14 убиства. Кога виновникот би бил фатен, немало проблем папата да го пушти со наплата. Со својата насмевка која задобива, тој би рекол: ‘Господ не бара смрт на грешникот, туку да плати и да живее!’“7

Во средниот век отпаднатата црква јавно ја прикажувала својата расипаност и затоа не е тешко да се разбере зошто на многу места луѓето протестирале. Мнозина ги отфрлале лажните тврдења на папата, барајќи вистина и спасение во Библијата. Тие биле наречени „еретици“ и Римокатоличката црква жестоко ги прогонувала.

Во продолжение следат поднасловите од поглавјето „Историјата на традиционалната христијанска Црква е премногу грда, мрачна и мачна, страшна и гнасна!“. Кога ќе кликнете врз поднасловите, ќе ви се отворат нивните текстови.