Погрешни теолошки претстави за стариот и новиот завет 1

Во теолошките кругови постои стар теолошки проблем кој за многу христијани претставува вистинска загатка. Имено, некои теолози тврдат дека постојат суштински теолошки разлики меѓу „стариот“ и „новиот“ завет во Светото писмо, зашто тие, наводно, означуваат два различни начини на спасение. Според нив, „стариот завет“ обично е означен како „завет кој се потпира врз дела“ (спасение со дела), додека „новиот завет“ се сфаќа како „завет на милост“ (спасение со Божјата милост). Клучен текст, кој најчесто се цитира за да се потврди оваа разлика, е текстот во Еремија 31,31-34:

„Еве, настапуваат денови, вели Господ, кога ќе склучам нов завет со домот на Израел и со домот на Јуда. Не завет каков што склучив со нивните татковци во денот кога ги зедов за рака да ги изведам од египетската земја, завет што тие го раскинаа, иако јас сум нивни господар, вели Господ. Еве го заветот што ќе го склучам со домот Израелов по овие денови, вели Господ: Мојот закон ќе го ставам во нивната душа и ќе го напишам во нивното срце. И ќе бидам нивни Бог, а тие ќе бидат мој народ.“

Дали навистина постои суштинска разлика меѓу „стариот“ и „новиот“ завет како два различни пристапи за разбирање на човечкото спасение? Ако внимателно се анализираат библиските текстови кои зборуваат за оваа тема, јасно е дека постои теолошки континуитет меѓу овие два појма. Така, на пример, Бог и на „стариот“ и на „новот“ завет е ист Бог. Тој го инцира планот на спасението кој им го нуди на луѓето. Меѓутоа, не само што е Бог ист во двата завета, туку и другиот соучесник во тој завет е ист, односно Израел. Уште повеќе, во двата завета законот, кој го регулира овој завет, е ист. Бог го нарекува „мој закон“. Законот кој ќе биде напишан на срцата на луѓето не е исклучиво новозаветен поим. „Затоа љуби го својот Господ Бог со сето свое срце, со сета своја душа и со сета своја сила“ (5. Мојсеева 6,5). Целта на двата завета, исто така, е идентична: „Ќе бидам нивни Бог, а тие ќе бидат мој народ.“

Ако постои суштински континуитет, тогаш зошто воопшто постоела потреба од воспоставување на „нов“ завет?  Еврејски збор за „склучи“ во Еремија 31,33 е chadash, кој значи „обнови“, создава нешто ново што не постоело порано во иста квалитетна состојба. Затоа, заветот што му го нудел Бог на својот народ во сите векови е ист завет, вечен завет, но секој човек мора тој завет да го доживее индивидуално во своето срце, така што тој секогаш одново станува „нов“ за секое човечко суштество.

Во продолжение следат поднасловите од поглавјето „Божјиот закон и двата завета“. Кога ќе кликнете врз поднасловите, ќе ви се отворат нивните текстови.