Гетсиманија

Патот кон Голгота секогаш води низ Гетсиманија, градина во подножјето на Маслинската Гора, спроти Ерусалим, која значи „преса за маслиново масло“. Всушност, Голгота без Гетсиманија е одговор без прашање. А тоа е и прчина што, ако сакаме конечно да ја дознаеме вистината, прво мораме да побрзаме во градината, пред да се упатиме кон крстот. Според тоа, одиме прво во Гетсиманија за да ги посматраме сцените што се одигрувале таму.

Во Гетсиманија Исус му се обраќа на својот Отец: „Еве, мојата душа е вознемирена, и што да кажам? Оче, избави ме од овој час! Но, заради тоа и дојдов до овој час!“ (Јован 12,27.28).

Очекуваната смрт на крстот страшно го потресла Исусовото внатрешно битие. Тој чувствувал природна одвратност кон смртта. Глаголот „вознемири“ се однесува на длабокиот внатрешен немир, на менталната и духовната разбранетост, очекувајќи го необичниот настан што се приближувал. Искуството што го насетувал било она искуство што набргу ќе го доживее на крстот, протолкувано во неговиот ум на единствен начин.

Додека Исус се приближувал кон Гетсиманија, неговата емоционална состојба рапидно и радикално се менувала; наместо мир и спокој, настанал длабок внатрешен пресврт. Кај него настапило внатрешно емоционално нарушување, заканувајќи се сериозно да му го загрози животот.

Марко кажува: „И го обзеде тага и голема мака“ (Марко 14,33). Грчките зборови што се употребени овде буквално значат дека Исуса го обзело „чувство на застрашувачко изненадување“. Нешто почнало да се случува со него! Овде се опишува состојба на силна и длабока емоционална возбуда предизвикана со нешто неочекувано или со нешто што збунува, возбуда со негативна природа, веројатно означена како состојба на забуна и вчудовиденост предизвикана од неможноста да ја разбере природата на искуството низ кое поминувал. Исус им рекол на своите три ученика: „Мојата душа е нажалена до смрт“ (Марко 14,34). Тоа е длабока жалост и тага и подразбира жестока внатрешна борба. Неговата внатрешна состојба била толку нарушена, што се чинело дека се наоѓа на праг на смртта.

Во Гетсиманија суштината на Исусовото битие поминувала низ силна уривачка емоционална луња опасна по животот која веќе го земала данокот на неговото тело. Тој бил подготвен да умре, да го положи  својот живот за грешниците кои тоа не го заслужиле, како што сме вие и јас. Размерите на стравот и борбата во него биле огромни, така што неговиот живот почнал да исчезнува, што се гледало од дробните капки крвава пот кои се тркалале низ неговото лице на земјата. Кога не би дошол Божји ангел да го закрепне, Тој веројатно би умрел во Гетсиманија (Лука 22,44).

Дали е тоа истиот Исус кој само пред неколку минути во горната соба рекол: „Ова ви го кажав за радоста моја да остане во вас и радоста ваша да се исполни.“ Дали е тоа истиот Исус кој само пред неколку часа мошне расположен им рекол на своите ученици: „Да не се плаши вашето срце!“ Дали е тоа истиот Исус кој со искрена одушевеност ја пеел пасхалната химна: „Славете го Господа сите народи… зашто е голема милоста негова кон нас.“ Ако сето тоа е така, тогаш со него се случувало нешто засташувачко тешко.

„Мојата душа е нажалена до смрт“, им рекол, „останете тука и молете се“ (Марко 14,34-37). Петре, Јоване, Јакове, мене нешто ми се случува. Молете се за мене. „И отиде малку подалеку и падна ничкум наземи.“ Тетеравејќи се и придржувајќи се за земјата, како некои мрачни сили да го влечат во пеколот, Исус со очаен глас го сече тивкиот ноќен воздух: „Ава, Оче!“, извикнал. „Ава“ е арамејски збор и значи „тате“. „Драги мој тате, татко!“, липа Исус на студената земја, „тргни ја оваа чаша од мене“, да не ја пијам!“ Каква чаша? Исус не се осмелува ниту да го именува стравот што го обзел неговото срце.

„Симоне, спиеш ли?“, го прашува Петра. „Не можете ли да бдеете еден час“ со мене? Трагично, зар не? Сè што барал Исус од него било еден час. Дали е тоа премногу што го бара Христос од нас? Еден час?

Лука 22,44: „А кога се најде во претсмртни маки, се молеше уште поусрдно, а потта му прилегаше на капки крв што паѓаа на земјата.“

Можеме ли макар да замислиме низ што поминувал овој Човек, овој Бого-Човек? Светото писмо кажува: „Плата за гревот е смрт“ (Римјаните 6,23). За гревот се добива плата, а плата е смрт. Каква смрт? Бидејќи противвредност на смртта е живот вечен, соодветно на тоа и платата за гревот е вечна смрт. Евреите 2,9: „… ја вкуси смртта за сите.“ Каков вид смрт вкусил Исус? Смрт каква што заслужува секое човечко суштество како бунтовен грешник – вечна смрт. Што значи сето ова за Исуса, за него, „кој не знаеше за грев… и кој не направи грев ниту се најде измама во неговата уста“ (2. Коринќаните 5,21; 1. Петрово 2,22)? Тоа значи дека Тој мора да поднесе вечна смрт – вечна разделба од Оној кој е извор на секој живот. А кој е тој извор? Секако, тоа е Бог – Оној со кого Христос, пред да се воплоти, го делел вечното минато. Никогаш веќе да не го види Бога, никогаш веќе да не биде со Отецот кој некогаш бил негов вечен соработник и заедничар, Оној со кого ја делел љубовта уште пред да настане вселената!?

Паднат ничкум на земја во Гетсиманија, Исус ги зарива прстите во почвата и плаче од тага и очај кои го кинат неговото срце: „Оче мој! За тебе сè е можно. Тргни ја оваа чаша од мене! Но не како што сакам јас, туку како што сакаш ти!“ (Марко 14,36)

Три пати ја изустил оваа молитва. Три пати човечката природа се повлекла пред последната и најголема жртва. Настапил страшниот миг, мигот на одлука за судбината на светот. Судбината на човештвото се тресела на мерилата. Христос можел дури и сега да ја одбие чашата доделена на грешниот човек. Уште не било доцна. Можел да ја избрише крвавата пот од своето чело и да го остави човекот да загине во своето беззаконие.

Дали можеби мислиме дека Христос во Гетсиманија бил сам? Во никој случај. Можеме да бидеме сигурни дека и отпаднатиот Луцифер, ангелот кој се побунил против Бога, бил завиткан во црните сенки на Гетсиманија. И за него, како врховен непријател во вселената и на човештвото на земјата, настапил решавачкиот миг за сè или ништо. Ако Христос отиде на Голгота и умре како вечен доказ за божествената љубов, тогаш за него и за неговите легиони ќе одѕвони посмртно ѕвоно. Така, со огнена пеколна жестокост, додека учениците спиеле, тој, кој се устремил на Исуса во пустината, се устремил на него и сега во градината.

„Пушти ги нека умрат. Пушти ги нека умрат, нека умрат…“, му шепотел на срцето на Богочовекот. „Напушти ги, спаси се себеси, Исусе, оди си дома кај својот Отец, каде што и припаѓаш… Овој свет е мој свет и мое царство… и тие сите ми припаѓаат мене… Не им е грижа… Никому не му е грижа… Ни Бог веќе не се грижи за тебе. Затоа оди си дома, кај Отецот, каде што припаѓаш.“

Дали ова било искушение за Исуса? Крвавата почва над која вапел Исус во сребрениот мрак во Гетсиманија е доволен одговор.

Чашата на мистеријата се тетеравела и речиси се истурила во неговите раце. Но таа ноќ Тој одлучил. Независно од тоа колку висока ќе биде цената, Тој ќе го спаси човекот. Бидејќи донел одлука, со конечен очаен крик паднал како мртов на земјата.

Агонијата на неговото срце била толку голема, што Христос би умрел во темнината на Гетсиманија кога не би дошол ангел од небесниот престол со сведоштво за љубовта на Отецот. Учениците нека спијат. Овој ангел ќе го избрише крвавото чело на својот сакан Заповедник. И на Исуса ќе му биде дадено доволно сила да излезе од Гетсиманија и да се искачи на Голгота. По секоја цена ќе нè спаси тебе и мене.

Во продолжение следат поднасловите од поглавјето „Божјата благодат“. Кога ќе кликнете врз поднасловите, ќе ви се отворат нивните текстови.