Парастоси (помен за мртвите)

Ќе наведеме изјава на рускиот православен богослов, протојереј Александар Шмеман, која гласи вака: „Главна метода со која се служела Црквата за да ги преобрати незнабошците во христијанство била методата на сублимација и преобразба на паганските верувања: Црквата пречистувала некои пагански обичаи и ги исполнувала со христијанска смисла и содржина.“27

Наш заклучок: Главна метода со која се служело паганството за да ги преобрати христијаните во паганство била  методата на сублимација и преобразба на христијанските верувања: Паганството ги пречистило сите христијански библиски обичаи и ги исполнило со паганска смисла и содржина. Уште поточно: Паганството ја пречистувало и ја пречистило целокупната теологија на традиционалната Црква и, не само што ја исполнило со паганска смисла и содржина, туку комплетно ја претворило во паганска теологија! Најдете и цитирајте барем една темелна библиска вистина која во теологијата на традиционалната Црква не е до гуша потоната во античкиот паганизам! Наместо христијанството да го преобрати и да го прибере паганството под својот чадор, паганството го преобратило, го асимилирало и го прибрало христијанството во своите пазуви.

Да продолжиме со парастосите. Во рамките на култот на умрените, во православието се воспоставени и помени за мртвите, наречени парастоси, во народот познати како раздавачки или задушници – се раздава храна за душа на умрените. Овие помени за мртвите Црквата ги презела од грчкиот многубожечки култ. Што кажува православието за важноста на одржувањето на парастосите?

„Друго време посветено исклучиво за молитва за покој на душите на упокоените христијани се парастосите што се приредуваат во третиот, деветтиот, четириесеттиот ден по смртта и за полгодишнината на умрените. (…) Во народот се познати како ’раздавачки’. Се приредуваат точно во одредено време за парастос… Тоа посебно се однесува на раздавачката за четириесетдневниот парастос, зашто тој ден, според преданието на нашата света Црква, во Божјето царство се врши посебен суд над душата на покојникот, кога душата добива привремена награда или казна (привремен суд н. з.), зависно од нејзината вера и дела, од молитвите на нашата света Црква и од нашите приноси за нејзиното спасение од вечната осуда. Тоа нашиот народ го знае. Затоа четириесетдневниот парастос се дава точно четириесеттиот ден од смртта на покојникот или некој ден порано, но во никој случај подоцна.“28

Значи, според учењето на Источната црква, третиот, деветтиот и четириесеттиот ден по смртта се мошне значајни за душата на покојниот христијанин.

Овде ќе наведеме дел од паганските обичаи кои христијанството „ги преобразило и ги исполнило со христијанска смисла и содржина!“ Јевсевие Поповиќ, црковен историчар на православието:

„Исто така беше обичај да се држи богослужение за душите на умрените (задушници) со принесување на евхаристични жртви, ако било можно во близина на гробот, и гозби за душите на умрените (агапе или љубов за душите, раздавачки) особено третиот, седмиот или деветтиот, триесеттиот или четириесеттиот ден, посебно на годишнината на смртта или погребот…  Третиот, деветтиот и четириесеттиот ден се избрани можеби во врска со тоа што Христос третиот ден воскреснал од мртвите, четириесеттиот ден се вознел на небото, а деветтиот ден е три пати трети, нагласен третиот ден. Но веќе и незнабожечките Грци принесувале жртви за своите мртви третиот, деветтиот и триесеттиот ден и на годишнината на смртта.“29

„Како и нивните земјаци, верниците во Грција празнуваат кармини третиот, деветтиот и четириесеттиот ден по смртта.“30

Бидејќи дознавме дека и обичаите на незнабожечките Грци пропишувале помен за душите на умрените во третиот, деветтиот и четириесеттиот ден по смртта, многу пологично е да се претпостави и да се верува дека и овој пагански обичај е прифатен од Црквата така што му е придодадено христијанско значење. Да, пологично е така отколку да се верува дека тој има божествено устројство кое божем ангелите му го објавиле на свети Макарие? Имено, јасно е дека за учењето на овие и вакви помени никаде во Библијата не можеме да најдеме дури ни најмали траги! Според тоа, и овие обичаи за парастосите, Црквата комплетно ги презела од античкиот паганизам.

Во продолжение следат поднасловите од поглавјето „Библијата за човечките посредници меѓу Бога и грешниците“. Кога ќе кликнете врз поднасловите, ќе ви се отворат нивните текстови.