Денешните свештеници како посредници меѓу Бога и грешниците

Наполно небиблиска е науката и на Православната црква за проштавање на гревовите според која свештеникот, изговарајќи одредена формула, му ги проштава гревовите на грешникот.

Откако грешникот ќе се исповеда пред свештеникот, тој,  според своја проценка, чита отпусна формула:

„Господ и Бог наш Исус Христос со благодатта и милоста на своето човекољубие, чедо духовно, нека ти ги прости сите твои гревови. Јас, недостојниот јереј (свештеник), со власта што ми е дадена од него, ти простувам и те разрешувам од сите твои гревови во име на Отецот, Синот и Светиот Дух.“

Згора на тоа, ако свештеникот оцени дека „гревовите се од таков степен да не може веднаш да се изрече оваа формула за нивна прошка, тој на покајникот му одредува епитимија која (наводно) нема казнено-правен карактер, туку (некаков) медицинско-педагошки, поправен (прилично магливо и нејасно!), и откако ќе ја издржи епитимијата во смирение, добива разврзување“ – свештеникот го разврзува: „те разрешувам од сите твои гревови.“6

Епитимија значи црковна казна (проклетство) – изолација, забрана и целосно исклучување на верникот-грешник од активно учество во црковниот живот, со што му се одзема и правото на причест, правото на крштевка и венчавка во црквата и сите други права. Во зависност од тежината на гревот на грешникот и од „разумната проценка на свештеникот“, епитимијата или црковната казна може да трае подолго или пократко – еден или повеќе месеци или една година…, додека грешникот не се поправи и удостои повторно да се врати во активниот живот на црквата и да му се врати правото на причест.

Наместо епитимија, во Католичката црква се користи зборот „покора“ со еквивалентно значење. Покора: казна; она што мора грешникот да го стори за да ги окае гревовите; казна што мора да ја поднесе грешникот за гревот; тоа е сакрамент, обред, поврзан со покајанието и исповедањето на гревовите, исповед; една од светите црковни тајни или сакраменти; добро дело што ќе му го одреди исповедникот како казна за гревовите на грешникот.

Така и покајанието се прикажува поинаку. За нив покајанието не значи да се молат на Бога за проштавање, да жалат поради гревот и истиот да го остават. Римокатоликот го „потплатува“ Бога со покора. Свештеникот му проштава и му одредува покора за неговиот грев.

Пред да ги изговори зборовите: „Во име на Отецот, Синот и Светиот Дух јас те разврзувам од твоите гревови“, исповедникот на грешникот, кој ги исповедал своите гревови пред неговото уво во исповедална, може да му определи покора – да измоли три или повеќе молитви „Оче наш“, 50 молитви „Здраво Маријо“, неколку молитви „Слава на Отецот“, или да го упати на добри дела: да даде доброволен дар во црквата, да плати миса, да пости, да се моли, да запали свеќи на разни светци, да оди на колена околу црквата, да оди на некое поклонение или да изврши некоја друга активност, со што исповедникот го ослободува од гревовите.

Каде најдоа Православната и Католичката црква во Библијата оправдание на покајникот за одредени гревови да му одредуваат епитимија или покора пред свештеникот да го „разврзе“ или да го „разреши“ од гревот? Зар со тоа не го понижуваат грешникот кога му го одложуваат „разврзувањето“ или „разрешувањето“ од гревот, присилувајќи го претходно да исполни определени услови и да поднесе санкции и казна пред да му биде простено? Христос ги повикува грешниците да дојдат кај него такви какви што се, недостојни, без да го условува нивното покајание и прифаќање и без да ги присилува претходно да исполнат определени услови и да поминат низ кзна:

„Дојдете кај мене сите онемоштени и обременети, јас ќе ви дадам починка. Земете го мојот јарем на себе и научете се од мене, зашто јас сум кроток и понизен по срце; а вие ќе најдете починка за своите души, зашто мојот јарем е поднослив и мојот товар е лесен “ (Матеј 11,28-30).

Кому Христос му го одложил проштавањето и кому му определил епитимија или покора пред да му прости и да го разврзе од гревот?

Уште повеќе, Јуда бил голем грешник кој веќе сковал план и се договорил со свештениците да им го предаде Христа. Но, иако го знаел тоа, Христос и нему – на најголемиот и на најнедостојниот грешник – му подал леб и вино (причест), како и на сите апостоли, и не го лишил од тоа право и предимство затоа што бил грешник. Според тоа, не е свештеникот тој кој определува кој е достоен, а кој недостоен да прими причест, зашто тоа право му припаѓа исклучиво на Бога, и тој не смее никого да лиши од тоа предимство. Свештеникот е должен претходно да ги поучи верниците и да ги повика: „Секој нека се испитува себеси, па потоа да јаде од лебот и да пие од чашата“, и да им обрне внимание: „зашто секој што јаде од лебот или пие од Господовата чаша на недостоен начин, ќе биде виновен за телото и за крвта на Господа… и јаде и пие за своја осуда“ (1. Коринќаните 11,27-29), и на крај да ги остави секој сам да одлучи дали е достоен или недостоен да прими причест.

Во продолжение следат поднасловите од поглавјето „Библијата за човечките посредници меѓу Бога и грешниците“. Кога ќе кликнете врз поднасловите, ќе ви се отворат нивните текстови.